Scríobh Ennis eolas faoi Shíle Mhicí ar lipéad Choimisiún Béaloideasa Éireann. Tugann sé eolas ann faoi sheoladh, faoi ghairmbheatha, agus faoi aois Shíle Mhicí, maille leis an dáta ar bhailigh sé an t-ábhar. Scríobh sé freisin i ngeall ar a haois nach raibh a cuid fonnadóireachta cruinn.
Scríobh Ennis ó Shíle gurb éard atá san amhrán, cur síos ó fhear a bhí ar choinleach glas an fhómhair agus a chonaic an cailín seo.
Ceól as Gaoith Dóbhair (Márta 1944)
(Dóbhar Láir)
Coimisiún Béaloideasa Éireann
Conntae: Tír Chonaill Barúntacht:
Paróiste: Gaoith Dóbhair
Ainm an Sgríobhnóra: Séamus Mac Aonghusa, Fionnglas, Co. Átha Cliath
Do sgríobhas síos :na h-amhráin so Mí Mhárta 1943
Ó bhéal-aithris Shíghle (Mhicí) Ní Ghallchobhair
Aos: 82. Gairm-bheatha: Bean tighe atá in a chomhnuí
i mbaile fearainn: Dóbhar Láir, Tír Chonaill
agus a saoluíodh agus a tógadh i: Machaire Ghlaisce, Gaoith Dóbhair
Do chuala (sí) na h-amhráin seo 60-80 blian ó shin ó n-a h-athair
(Aos an uair sin….) a bhí in a chomhnuí an uair sin
i Machaire Ghlaisce.
Ní amhránaidhe fíor n-a cuid nótaí anois í – níl a ceól cruinn anois.
Coinnleach Glas an Fhoghmhair
“Fear a bhí ar Chonnlaigh Ghlais an Fhoghmhair, agus chonnaic sé an ghiorrsach seo”
Ar Chonnlaigh Ghlais an Fhoghmhair mo stóirín tráth dhearc mé uaim
Ba dheas do chosa ‘mbróga is ba ró-dheas do leagan súl
Do ghruaidhe ‘s deise ná rósa ‘s do chuirlín ‘bhí tana dlúth
‘Sé mo nua gan muid ár bpósú ar bórd luinge ‘triall ‘un siúil.
Tá buachaillí na h-áite ag athra’ ‘gus ag írí teann
Is tá lucht na gcocaí árda ‘déanú fáruis le mo chailín donn
Gluaisí (muid thar sáile) Rí na Spáinne* Féil’ Pádruic nó fá Shamhain úr
‘S go gcruachfainn** féar agus fásach agus bheinn ar láimh le mo chailín donn.
Gura slán do’n bhliain anuraidh, ní raibh tuirs’ orainn ‘na dhéidh, ná cumhaidh
Níor órduigh Rí ná duine fidil a bh’againn ná cláirseach ciúin
Bhí cuachaín as Béal Muilinn ann, agus cuach bheag eil’ as Conndae’n Dúin
‘Sí ‘n ainnir a thug buaidh uilig orthú a’ bhean dú’ bhain dú mo chiall
* Dubhairt Sighle an dá rud.
** (?) “cruaithinn” a dubhairt sí.
Nóta le hathscríobh an cheoil:
Scríobh Ennis ar nodaireacht an cheoil (go sínte, binn) agus in Iodáilis ‘Con anima’ [go croíúil]. Mhínigh sé an dá réiltín : ‘sleamhnú ó C go F ins gach cás.
Ag deireadh nodaireacht an cheoil don amhrán seo scríobh sé [deire leis na sé chínn ar bhreacas a gceolta ó Chití Ní Ghallchobhair (21).]
![Tríona Ní Dhomhnaill ; Maighread Ní Dhomhnaill / Mela Travers, , [n.d.]. Íomha le buíochas ó Maighread Ní Dhomhnaill](https://s3.eu-west-1.amazonaws.com/images.itma.ie/seamusennis/277676_triona_maighread_nidhomhnaill.jpg "Tríona Ní Dhomhnaill ; Maighread Ní Dhomhnaill / Mela Travers, , [n.d.]. Íomha le buíochas ó Maighread Ní Dhomhnaill")
;void(0);){kind=link}
;void(0);){kind=link}
;void(0);){kind=link}
;void(0);){kind=link}